Ben jij ontzettend toe aan vakantie?

– ‘The most important thing in life is knowing the most important things in life’-
David F. Jakielo (Amerikaans spreker, consultant en executive coach)

De dag dat dit artikel verschijnt is voor sommigen het begin van de (school)vakantie. Heb jij het gevoel dat je er helemaal aan toe bent of zou je nog wel even door kunnen?

Vorige week verscheen er in ons regionaal dagblad een artikel met als titel: Burn-out omdat we altijd bereikbaar zijn. ‘Meer dan tien procent van de werknemers kampt met een burn-out. Gelukkig is het bijna vakantie, tijd om te herstellen en op te laden’. Volgens de burn-outdeskundigen is de oplossing de natuur.

Hoewel ik groot voorstander ben van ontspannen in de natuur, al dan niet op sportieve wijze, zie ík de natuur in deze context niet als de oplossing. Zo ook zie ik ‘altijd bereikbaar zijn’ niet de reden van overbelasting of een burn-out, maar als symptoom van iets anders. De kern van het probleem ligt in mijn beleving in het antwoord op de volgende vraag:

Hoe komt het dat je (het gevoel hebt dat je) altijd bereikbaar moet zijn?
a. Mijn leidinggevende verwacht dat van mij.
b. Ik dénk dat mijn leidinggevende dat van mij verwacht.
c. Ik verwacht het van mijzelf omdat……

In het geval van zowel optie a. als optie b. bestaat er daadwerkelijk op termijn het risico van burn-out. Hoe groot dit risico echt is, hangt echter van meerdere, soms ook privé-, factoren af.

a. Als je leidinggevende het echt van je verwacht dat je 24/7 bereikbaar bent, is dat dan reëel? In sommige branches kan deze mate van betrokkenheid vanzelfsprekend zijn. Als dat het geval is en je kiest hier bewust voor is antwoord c. in zekere zin dus ook van toepassing. Hierbij is je motivatie, zogezegd, intrinsiek (komt dus vanuit jezelf).

Heb je hier echter niet bewust voor gekozen en is het ook niet reëel dat dit van je gevraagd wordt, stel jezelf dan de vraag of dit het bedrijf is waar je tot je pensioen moet willen blijven werken. Misschien is je antwoord ‘nee’ -je wilt hier niet blijven werken- maar denk je dat je geen keuze hebt. Wellicht kort door de bocht, maar je hebt altijd een keuze. Ga er mee aan de slag en vraag, als je er zelf niet uitkomt, hulp.

b. Als je dénkt dat je leidinggevende dit van je verwacht, onderzoek dan of dit echt waar is. Waarschijnlijk is dit niet het geval. Geen enkele leidinggevende is immers gebaat bij gespannen en overbelaste medewerkers….. Veel mensen rennen zich een slag in de rondte omdat ze denken dat er van alles van ze verwacht wordt. Wanneer deze vraag daadwerkelijk en concreet aan de betreffende leidinggevende gesteld wordt, blijkt de verwachting veel lager. Maar soms is het dan al te laat. Dit gesprek aangaan en bespreekbaar maken dat het je teveel wordt, vraagt zowel lef als kwetsbaarheid.

In het geval van optie c. is het risico hoger of lager afhankelijk van de ‘omdat’.

c. Als je ‘het altijd bereikbaar zijn’ van jezelf (en dus niet van je leidinggevende) verwacht is het belangrijk om jezelf bewust te worden van de achterliggende reden. Wanneer jij hier zelf bewust voor kiest, het leuk vindt en er voldoening uithaalt is er weinig mis mee om ook buiten werktijden bereikbaar te zijn. Belangrijk is echter wel, hoe gemotiveerd je ook bent om te werken, je eigen grens te stellen. Als je geen tijd hebt voor ontspanning, kom je jezelf uiteindelijk toch tegen.

Wanneer je echter van jezelf bereikbaar móet zijn, ligt het anders. Vaak ligt de oorzaak hiervoor in het verlengde van de volgende overtuigingen:
– ik mag niet onderdoen voor mijn collega’s;
– ik moet perfect werk afleveren, desnoods werk ik hiervoor langer door;
– als ik niet bereikbaar ben, loop ik/het bedrijf iets mis
– als ik me niet volledig geef, loop ik de kans mijn baan te verliezen.
– etc….

Een overtuiging is een beeld dat iemand heeft van de werkelijkheid. Deze hoeft echter niet waar te zijn. In bovenstaande redenen is angst de onderliggende motivatie. Pas als je dit herkent en onderzoekt hoe bij jou dit beeld is ontstaan, kun je aan de slag om jouw situatie te veranderen. Beantwoord dan eens de volgende vragen:
– Waar word je echt gelukkig van?
– Waar wil je graag meer en minder tijd aan besteden?
– Als je vanwege gezondheidsredenen nog maar twee uur per dag zou mogen werken, wat zou je dan doen?
– Welke drie activiteiten wil je in je leven gedaan hebben?

Conclusie: Over de stelling ‘Een burn-out omdat je altijd bereikbaar bent’, kunnen we dus discussiëren. Veelal is overbelasting (en uiteindelijk een burn-out) een symptoom van het gebrek aan grenzen stellen en het niet bewust zijn, dan wel negeren van, je eigen behoeftes.

Ik wens je een fijne en ontspannen zomer toe! Heel graag tot daarna!

Hoe erg ben jij toe aan vakantie? Vind je het moeilijk om je grenzen te stellen? Ik kan je hier bij helpen. Benieuwd hoe? Vul hier je gegevens en een korte beschrijving van de situatie in en ik neem contact met je op voor een vrijblijvend informatief gesprek.

Wil je per mail attent gemaakt worden op het verschijnen van volgende blogs, laat dan je gegevens achter op het contactformulier. En vind je het leuk om te reageren op deze blog, dan kan dat onderstaand!